Današnji naziv ova ulica je dobila po najvećoj od tri vodomerne kule koje su beogradski Turci nazivali terazije za vodu. Terazije su naseljene po specijalnoj naredbi kneza Miloša, koji je želeo da izdvoji srpske zanatlije, posebno kovače, od Turaka. Pod izgovorom da se boji da kovači svojom vatrom ne zapale varoš, dao je da se polje parceliše i placevi podele zanatlijama. Neki od njih nisu hteli da se presele, ali na kraju, pošto je ustabaši (esnafskom starešini) udareno 25 batina, Terazije su naseljene.

Sve do 1845. godine, kaldrmom je bio pokriven samo deo od "Čiča Pajine mehane" (ugao sa Nušićevom ulicom) do Simićevih konaka, mesta gde je podignut prvobitni dvor. Na tom mestu, oko 1840. godine je bilo pusto i neravno zemljište, a tvrdi se da je tu postojala i velika bara okružena ritom, gde su Beograđani lovili divlje patke. Ovo zdanje kroz istoriju nosi nazive "Veliki konak" i "Stari dvor", sve dok ne biva porušeno 1903. godine, kad su zaverenici likvidirali kralja Aleksandra Obrenovića i kraljicu Dragu.

Pomenućemo i hotel "Kasinu", koji je 1856. godine nikao iz običnog seljačkog hana, a naziv je dobio po sali koja je služila za sastanke članova političkih partija. U velikoj Sali do 1918. godine zaseda Narodna skupština, a do 1920. godine Narodno pozorište priređuje predstave. Od 1850. Terazije postaju centar društvenog života. U ovoj ulici se nalaze hoteli, radnje i kafane. U "Zlatni krst" su navraćali rodoljubi, u "Albanez" visokoškolci, u "Zlatni slavuj" pisci i novinari. Na mestu današnjeg hotela "Balkan" nalazila se kafana za sve staleže "Kod dva panja", a na mestu hotela "Moskva" kafana "Velika Srbija".

Na mestu Igumanove zadužbine bila je delikatesna radnja, a u blizini je bila mlekara sa najboljim kiselim mlekom u varoši, kao i Pantićeva poslastičarnica, čuvena po jeftinim i ukusnim kolačima. U tom delu se nalazilo i stajalište fijakera, a na mestu današnje palate "Albanija" nalazila se istoimena kafana, sastajalište činovnika i radnika, gde su uz rakiju i ćevapčiće sklapani poslovi.

Današnja palata "Albanija" je podignuta pred II Svetski rat, a prilikom kopanja temelja nađen je kostur praistorijskog mamuta. Ispred stare "Albanije" nalazio se javni časovnik, gde su se zakazivali sastanci - kod sata. Kada je vlasniku sata traženo da plati porez za sat koji je, prema mišljenju vlasti, služio za reklamu, on je premestio sat, na šta se javnost pobunila. Sat je vraćen, i kao javno dobro oslobođen poreza.

Terazije punu lepotu dostižu 1900. godine, kada je uklonjena stara, a umesto nje podignuta nova Miloševa česma, oko koje su zasađeni kestenovi. Sredinom 1862. godine na Terazije je prebačena pijaca sa sadašnjeg Studentskog trga, tako da je česma služila ribarima za oživ-ljavanje ribe. Pijaca ostaje na Terazijama do 1871. godine, a česma, oštećena prilikom turskog bombardovanja, 1911. godine prebačena je na Topčider. Iste godine se menja stara kaldrma, a umesto česme se stavlja fontana, koja je i sama uklonjena pri poslednjoj rekonstrukciji Terazija 1948. godine.

Jovana Stošić

---