Britanski naučnik R.F. Willetts je napisao: “na mnogo načina, Hermes je najosećajniji, najzagonetniji, najkonfuzniji, najkopleksniji, te stoga i najviše grčki od svih olimpskih bogova.” Ako je Hermes bog Uma, onda se ove odlike mogu sagledavati u svetlu još veće važnosti. Zar um nije najzagonetniji, najkonfuzniji i u isto vreme najvarljiviji od svih atributa svekolikog života? Čini se da je ime Hermes poteklo od reči koja je označavala “gomilu kamenja”.

Verovatno je još od paleolita postojao na Kritu i drugim grčkim regionima običaj podizanja onoga što se nazivalo herai i hermaion – uspravnog kamenja, koje je bilo okruženo hrpom manjeg kamenja. Ti monumenti služili su kao granice ili orijentiri za putnike. Postojala je mitska konekcija između ovih jednostavnih monumenata i božanstva nazvanog Hermes.

Kada je Hermes ubio mnogooko čudovište Argusa, doveden je pred sud bogova. Hermesovu nedužnost izglasali su tako da mu je svaki, glasajući, bacao mali kamen na stopala, tako da se oko njega stvorila hrpica kamenja. Posle toga je postao najpoznatiji kao brzi glasnik bogova.

U prologu Euripidovog komada Ion, Hermes se predstavlja ovako: Atlas što na leđima bronzanim drevno prebivalište bogova nebeskih nosi, imaše kći, čije ime bijaše Maja, od boginje rođena; Ona leže sa Zeusom i rodi me, Hermesa, služitelja besmrtnih. Hermes, dakle, ima dvostruko porijeklo. Njegov deda je Atlas, titan koji drži nebesa, ali majka Maje, njegove majke, je boginja; Hermesov otac je, naravno Zevs, najviši među bogovima.

Čovjek dolazi u iskušenje da ovo intepretira kao tvrdnju da iz fuzije mukotrpnog zemaljskog rada (Atlas) i božanske inspiracije dolazi do formiranja svesti koja je simbolizovana Hermesom. Mnogostrukost i promenjivost su Hermesove najprominentnije karakteristike. Njegove specijalnosti su elokvencija i inovacije (on je izumeo liru).

Bog je putovanja i zaštitnik žrtava; također je bog trgovaca i sreće. Zajednička odlika svemu tome je ponovo svesnost, agilna pokretnost uma, koja ima moć fokusiranja (obraćanja i skretanja pažnje), ujedinjavanja ljudi i bogova, te pomaže u razmeni ideja i zemaljskih dobara. Svest, međutim ima i tamnu stranu. Hermes tako važi i za simbol lukavstva, prepredenosti, prevare, krivokletstva i krađe. Povezivanje Hermesa sa lopovlukom evidentno je u pseudo-Homerovoj Himni Hermesu, u kojoj se u najsitnije detalje opisuje kako je mladi bog, tek što je napustio kolevku, ukrao stado Apolonovih najljepših goveda. Razgnjevljeni Apolon zbog te drskosti tuži Hermesa Zevsu, ali biva umiren Hermesovim poklonom – lirom koju je božić izumio postavivši žice na kornjačin oklop. To što dugoprsti prevarantski bog poklanja instrument poezije Apolonu ima određenu važnost.

Umetnost ne biva darovana prozaičnom čestitošću, već slobodom intuicije, funkcijom koja je ne pokorava zemaljskim pravilima. Iako se Hermes smatra za jedno od najranijih i najprimitivnijih grčkih božanstava, odlikuje se tolikom posebnošću da se mora prepoznati kao arhetip posvećen posredništvu i ujedinjavanju među suprotnostima. Ovo nagovješta njegovu ulogu kao majstora magičara i alhemičara, kakvim je smatran u starom Egiptu i, kasnije, u renesansnoj Evropi. m.